Οδηγίες για τις εξετάσεις

Κατάταξη ποιητών τράπεζας θεμάτων σε λογοτεχνικά ρεύματα :

§  Δημοτικό τραγούδι (παραδοσιακό, ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος, λυρισμός, νόμος της ισομετρίας, ομοιοκαταληξία, νόμος των τριών, παραμυθικό και εξωλογικό στοιχείο, σχήμα αδυνάτου, υπερβολές, διάλογος και θεατρικότητα)

§  Επτανησιακή Σχολή με επιδράσεις από ρομαντισμό : Δ. Σολωμός και Α. Κάλβος. Ο Κάλβος έχει και κλασικιστικές απηχήσεις (αρχαϊσμούς), καταχρηστικά τον εντάσσουμε εδώ. Σε αντίθεση με το Σολωμό χρησιμοποιεί ένα γλωσσικό κράμα αρχαΐζουσας και δημοτικής και τη λεγόμενη κάλβεια στροφή (πεντάστιχη χωρίς ομοιοκαταληξία με μέτρο κατά βάση ιαμβικό)

§  Ρομαντισμός (2830-1880): Αχιλ. Παράσχος και Γ. Ζαλοκώστας (http://literatureattack.blogspot.gr/search/label/4.%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B7%20%CF%83%CF%84%CE%B7%20%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7%20-%20%CE%A1%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82)

§  Παρνασσισμός (Η Γενιά του Δημοτικισμού ή Νέα Αθηναϊκή Σχολή)1880 : Κ. Παλαμάς, Ι. Γρυπάρης (επιρροές και από συμβολισμό), Α. Σικελιανός, Κ. Βάρναλης (Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης δέχτηκε στα ποιήματα της πρώτης περιόδου επιδράσεις από τον παρνασσισμό και την παραδοσιακή ποίηση. Τα διδάγματα όμως της κομμουνιστικής ιδεολογίας, που ασπάστηκε κατά τη δεύτερη ποιητική του περίοδο, τον οδηγούν σε ένα νέο, ιδιαίτερο είδος ποιητικής γραφής, στο οποίο η σάτιρα και ο σαρκασμός εναλλάσσονται με τους λυρικούς τόνους, ενώ ο ανθρώπινος πόνος είναι ένα από τα κυρίαρχα θέματά του), Γ. Δροσίνης, Λ. Μαβίλης, Ι. Πολέμης, Κ. Κρυστάλλης, Αιμ. Δάφνη). Βασική ποιητική σύνθεση το σονέτο. (http://literatureattack.blogspot.gr/search/label/4.%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B7%20%CF%83%CF%84%CE%B7%20%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7%20-%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82) και (http://literatureattack.blogspot.gr/search/label/4.%20%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B7%20%CF%83%CF%84%CE%B7%20%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7%20-%20%CE%A3%CE%BF%CE%BD%CE%AD%CF%84%CE%BF)

§  Συμβολισμός (1900) : Κ. Χατζόπουλος, Μ. Μαλακάσης, Λ. Πορφύρας, Μυρτιώτισσα, Ζ. Παπαντωνίου

Το πέρασμα από την παραδοσιακή στη νεοτερική ποίηση δεν έγινε απότομα, αλλά προετοιμάστηκε σταδιακά. Δύο σημαντικοί ποιητές που προκάλεσαν τα πρώτα ρήγματα και υπονόμευσαν την κυριαρχία της παραδοσιακής ποίησης είναι ο Κωνσταντίνος Καβάφης και ο Κώστας Καρυωτάκης (βλ. ετικέτα "Στο μεταίχμιο παράδοσης και μοντερνισμού"). Δεν ήταν όμως οι μόνοι. Στοιχεία νεοτερικής ποίησης εντοπίζονται στο ποιητικό έργο του Άγγελου Σικελιανού, του Τάκη Παπατσώνη, του Νίκου Καββαδία, κ.α.

§  Καβάφης: Πρόδρομος του μοντερνισμού με επιρροές από ρεαλισμό, συμβολισμό, παρνασσισμό και ρομαντισμό (http://latistor.blogspot.gr/2012/03/blog-post_20.html)

§  Α. Σικελιανός : θεωρείται νεωτεριστής σαν τον Καβάφη. Ο Άγγελος Σικελιανός είχε δική του άποψη για τη ζωή και δική του κοσμοθεωρία. Πίστευε σε μια σφαιρική ενότητα και καθολική σύνθεση του παντός και οραματιζόταν ένα γενικό θρησκευτικό μύθο, που να κλείνει μέσα του τη λατρεία της φύσης και της ζωής,τις πρωτογονικές μητριαρχικές θρησκείες, το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, την ορφική διδασκαλία και τη χριστιανική συμβολική.

§  Νεοσυμβολισμός (1920-1930) : Κ. Καρυωτάκης, Ν. Λαπαθιώτης, Κ. Ουράνης, Τ. Άγρας, Μ. Παπανικολάου, Τ. Παπατσώνης (μερικά χαρακτηριστικά της ποίησης του Τάκη Παπατσώνη είναι η λεκτική ακαταστασία, η μικτή γλώσσα, η μετρική και ρυθμική απλότητα, το πεζολογικό ύφος, το έντονο θρησκευτικό στοιχείο), Μ. Πολυδούρη

§  Σεφέρης : Ο Μοντερνιστής που εγκαινιάζει τη Γενιά του Τριάντα. Νεοτερική ποίηση

Ο όρος "νεοτερική" ποίηση οφείλεται στον Αλέξανδρο Αργυρίου, ο οποίος τον πρωτοεισηγήθηκε σε μια μελέτη του στο περιοδικό "Διαβάζω" το 1979. Οι απαρχές της νεοτερικής ποίησης τοποθετούνται χρονικά γύρω στα 1930. Πολλοί μάλιστα θεωρούν ως συμβατική αφετηρία της το 1931, χρονιά που ο Γιώργος Σεφέρης δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο "Στροφή" (από τη συλλογή αυτή είναι και το ποίημα "Άρνηση" που παρατίθεται, μελοποιημένο από το Μίκη Θεοδωράκη). Η συλλογή αυτή θεωρείται ότι εγκαινιάζει μια στροφή, μια αλλαγή στα ποιητικά μας πράγματα και σημαδεύει το πέρασμα από την παραδοσιακή στη νεοτερική ποίηση. http://literatureattack.blogspot.gr/search/label/5.%20%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%B7%20%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7%20-%20%CE%A3%CE%B5%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B7%CF%82

§  Γενιά του Τριάντα (με επιδράσεις από Καρυωτάκη, συμβολισμό και υπερρεαλισμό στα πρώτα του βήματα): Γ. Σαραντάρης, Ν. Καββαδίας (Ένας ακόμη ποιητής που ενστερνίζεται τη νεοτερική ποίηση, αν και αρκετά ποιήματά του διατηρούν μορφικά στοιχεία της παραδοσιακής ποίησης.Ναυτικός ο ίδιος, ο Νίκος Καββαδίας έγραψε ποίηση στην οποία κυριαρχούν τα ταξίδια στις θάλασσες του κόσμου. Η ποίησή του, με τους ναυτικούς όρους και τη γοητεία της περιπέτειας, αναδύει την αίσθηση του εξωτικού στοιχείου, αλλά και εμπεριέχει την κραυγή του ανθρώπινου πόνου.), Ζωή Καρέλλη, Μελισσάνθη, Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη

§  Υπερρεαλισμός: Α. Εμπειρίκος, Γ. Ρίτσος, Οδ. Ελύτης, Ν. Βρεττάκος(Στοιχεία της νεοτερικής ποίησης, όχι όμως της ακραιφνούς υπερρεαλιστικής, εντοπίζονται στο ποιητικό έργο του Νικηφόρου Βρεττάκου. Η ποίησή του διακρίνεται από μια αισιόδοξη διάθεση και από βαθιά αγάπη για τη φύση, τη ζωή και τον άνθρωπο) (http://literatureattack.blogspot.gr/search/label/5.%20%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82%20%CF%83%CF%84%CE%B7%20%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7%20-%20%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CF%81%CE%B5%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82)

§  Νεοϋπερρεαλισμός- Α΄Μεταπολεμική Γενιά : Μ. Σαχτούρης, Κλείτος Κύρου, Τ. Λειβαδίτης, Β. Θεοδώρου, Μ. Αναγνωστάκης, Ν. Καρούζος, Τ. Πατρίκιος  ---    Β΄Μεταπολεμική Γενιά : Κ. Δημουλά, Ντ. Χριστιανόπουλος, Κ. Χαραλαμπίδης, Νικ.-Αλ. Ασλάνογλου, Α. Ευαγγέλου (http://literatureattack.blogspot.gr/2012/02/blog-post_21.html)

§  Δεκαετία του ΄70 : Γ. Μαρκόπουλος

Διαβάζουμε : σημεία στίξης, χαρακτηριστικά παραδοσιακής και μοντέρνας ποίησης, μέτρο, ομοιοκαταληξία, σχήματα λόγου, χρήση ρηματικών προσώπων (αναζητήστε το από την έκθεση), λυρικές και αντιποιητικές λέξεις (από την καθημερινή γλώσσα), θεατρικότητα. Όλα υπάρχουν στις σημειώσεις σας. Αν όχι, αναζητήστε τα στο blog.