Η ΜΑΝΑ – ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ, της Άννας Τάκα

1.    Ποια φαίνεται να είναι η θέση του άντρα και ποια της γυναίκας; Να απαντήσετε βασισμένοι σε κειμενικές αναφορές, εστιάζοντας σε όλες τις ηλικιακές φάσεις.

    Για τον άντρα του διηγήματος «δεν υπήρχε καμιά αλλαγή μέσα στο χρόνο, ούτε ελπίδα για κάτι καινούριο από μέρα σε μέρα», όπως χαρακτηριστικά γράφει η συγγραφέας.

   Είναι ο αφέντης του σπιτιού, ο άνθρωπος που «πήγαινε να δουλέψει μέχρι που βράδιαζε». Αυτός που δεν χαιρόταν με τίποτα. Ακόμα και  «οι γέννες των παιδιών δεν ήταν τίποτα καινούριο, για κείνον τα μωρά ήταν όλα ίδια κι έπρεπε όλα να τα ταΐζει και να τα ντύνει».  Θεωρούσε όλα τα μέλη της οικογένειας κτήμα του, τα οποία θα έπρεπε να τον υπηρετούν και να τον βοηθούν στις δουλειές του. Επίσης, πίστευε και απέδειξε ότι τα δικά τους πράγματα ήταν δικά του και τα χρησιμοποίησε χωρίς να πάρει την άδειά τους. Χαρακτηριστική του ενέργεια, ήταν η διάθεση των χρημάτων που έφερε η γυναίκα του για προίκα, για κάλυψη προσωπικών του αναγκών. «κι όμως θα φτιάξω μια φορεσιά από τούτο το κομμάτι» είπε. Αποφάσιζε μόνος του και ενεργούσε μόνο για το δικό του συμφέρον και για την δική του ψυχική ηρεμία και ικανοποίηση. Μια μέρα δεν γύρισε στο σπίτι το βράδυ, αλλά όπως αποδείχθηκε δεν γύρισε ποτέ του. Έφυγε, αφήνοντας πίσω του, μια γριά μάνα, τρία παιδιά και τη γυναίκα του, αποδεικνύοντας πόσο ανεύθυνος ήταν. Η μάνα όμως «περίμενε τον άντρα να γυρίσει σπίτι».

     Η θέση της γυναίκας, στο σπίτι και την οικογένεια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν θέση δούλας και κυράς. Κάποια μέρα, σε ένα ξέσπασμα ανέφερε χαρακτηριστικά: «μήπως πας φορτωμένος τόσους μήνες στη δουλειά σου όπως εγώ, μήπως ένιωσες ποτέ σου τους πόνους της γέννας;  όχι, όταν γυρίζεις στο σπίτι, ξεκουράζεσαι, όταν όμως πάω εγώ σπίτι, πρέπει να μαγειρέψω και να φροντίσω το παιδί και να κανακέψω τη γριά και να την καλοπιάσω και να νοιαστώ για το ένα και για το άλλο…». Όμως παράλληλα όταν ήρθε νύφη σ’ αυτό το σπίτι, αυτή έγινε η κυρία του σπιτιού και η πεθερά  έδωσε το κρεβάτι της και την διαχείριση των χρημάτων, όπως και η ίδια στη νύφη της αργότερα. «δεν ήταν εύκολο στη μάνα να δώσει στο  καινούριο ζευγάρι το κρεβάτι που ήταν δικό της και του άντρα της….»

2.    Οι μέρες της μάνας φαίνονται να είναι ίδιες. Παρόλα αυτά, αυτή όχι μόνο δεν παραπονιέται αλλά βρίσκει και λόγους ώστε να αποδείξει τη διαφορετικότητα και το ενδιαφέρον των ημερών της. Πώς θα μπορούσατε να τη χαρακτηρίσετε; Θεωρείτε ότι σήμερα θα μπορούσε να λειτουργήσει μια μάνα έτσι, αν βρισκόταν σε ανάλογη περίπτωση;

    Η μάνα, αν και οι μέρες της δεν διαφέρουν μεταξύ τους, βρίσκει τρόπους ώστε να δείξει την διαφορετικότητά τους. Η συμπεριφορά της αυτή, δείχνει το πόσο έξυπνη είναι και το πόσο αγαπά τους δικούς της ανθρώπους. Καταφέρνει να κρύβει μέσα της τις έννοιες, τις στεναχώριες της, όπως και τα προβλήματά της. Αυτό φανερώνει έναν ανώτερο άνθρωπο, χωρίς κόμπλεξ για την οικονομική της κατάσταση και το σπίτι της. Δείχνει επίσης, γυναίκα  αφοσιωμένη  στον άντρα της που μόνο μέλημά της είναι τα παιδιά της. Ακόμα και όταν τους εγκατέλειψε ο άντρας της και πατέρας των παιδιών της, με πολύ έξυπνο τρόπο όχι μόνο δεν έδωσε δικαίωμα στους συγχωριανούς της να το σχολιάσουν, αλλά πολύ περισσότερο δεν κατηγόρησε τον πατέρα στα παιδιά της.

    Στις μέρες μας και μάλιστα στην άσχημη θέση που έχει βρεθεί η χώρα μας θεωρώ ότι  οι  μάνες, κάνουν τα ίδια για τα παιδιά τους, ίσως και περισσότερα, γιατί η μάνα του διηγήματος ήταν πάντα φτωχή, από μικρό παιδί. Τα παιδικά χρόνια της σημερινής μάνας, στη μεγαλύτερη ίσως πλειοψηφία, ήταν  πολύ διαφορετικά, με την έννοια ότι δεν στερήθηκαν ή δεν έμαθαν να στερούνται από μικρά παιδιά.  Καλούνται παρόλα αυτά να αντιμετωπίσουν μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση και  ανεργία για τη χώρα. Στέκονται βράχοι για να διαχειριστούν την ηρεμία μέσα στο σπίτι τους και για να κάνουν πιο εύκολη ή καλύτερη την καθημερινότητα της οικογένειας.

  Βέβαια, θεωρώ ότι η σημερινή μάνα, στην περίπτωση που ο άντρας θα έφευγε από το σπίτι για βόλτα και δεν θα γύριζε ποτέ, δεν θα συμπεριφερόταν όπως τη μάνα του διηγήματος. Οι αντιδράσεις της θα ήταν πολύ διαφορετικές και προς την πεθερά και προς τα παιδιά , με την  έννοια ότι θα κατηγορούσε τον άντρα της για την φυγή του.

3.    Η μάνα κάνει πράγματα που δεν είναι συνηθισμένα ούτε για το δικό της κοινωνικό περίγυρο. Ποια είναι η στάση του κοινωνικού περίγυρου απέναντι στην πεθερά και ποια της μάνας; Πώς θα τη χαρακτηρίζατε και πώς θα δικαιολογούσατε τη θέση της; Φαίνεται να υπάρχει κατανόηση μεταξύ των γυναικών; Απαντήστε βασισμένοι στο κείμενο αλλά προεκτείνετε την απάντησή σας και στο σήμερα.

     Ο κοινωνικός περίγυρος, βλέπει την πεθερά σαν ένα εμπόδιο για την ευτυχία της μάνας, σαν ένα κακομαθημένο παιδί που περιμένει τα πάντα από τους άλλους και μόνο απαιτεί. Αντίθετα η μάνα, την σέβεται, δεν της αντιμιλά, φροντίζει να μην της λείψει τίποτα, το φαγητό στην ώρα του και μάλιστα το πρώτο πιάτο. Αν και οι δουλειές του σπιτιού και των χωραφιών δεν της αφήνουν ελεύθερο χρόνο, κάθεται και μιλά μαζί της, χωρίς να δυσανασχετεί. Μάλιστα το μεγαλείο της ψυχής της φάνηκε, όταν την εγκατέλειψε ο άντρας της. Δεν τον κακολόγησε ποτέ στην γριά μάνα του. Μεταξύ των δύο γυναικών φαίνεται να υπάρχει κατανόηση σε μεγάλο βαθμό. Δεν προσέξαμε στο διήγημα κάτι αντίθετο. Σήμερα, θεωρώ ότι δεν  υπάρχει νύφη που να ασχολείται με την πεθερά της σε τέτοιο βαθμό, όπως η μάνα του διηγήματος.

5.  Καλείστε να γράψετε κάτι για το οπισθόφυλλο του βιβλίου της Περλ Μπακ (μία κριτική αποτίμηση του έργου ή ένα προσωπικό σχόλιο για τα μηνύματα που προσπαθεί να μεταδώσει το βιβλίο) έτσι ώστε να προκαλέσετε το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Σ΄ ένα μακρινό, φτωχό και απομονωμένο χωριό των πενήντα κατοίκων, η μάνα μεγάλωνε τα παιδιά της, φρόντιζε την γριά πεθερά της και δούλευε στα χωράφια βοηθώντας τον άντρα της. Αυτός δεν είχε άλλη ασχολία εκτός από τα χωράφια του. Εκείνη, μόνη και αβοήθητη, μάνα ήδη τριών παιδιών, ένα από τα οποία ήταν ανήμπορο και άρρωστο, εκτός των δουλειών του σπιτιού είχε να βοηθήσει και στις αγροτικές δουλειές. Όλους τους φρόντιζε. Μια μέρα όμως, ο άντρας έφυγε……. Αυτή ανέλαβε και τις ανδρικές δουλειές, όπως ήταν και το μοίρασμα των καρπών με τον επιστάτη του ιδιοκτήτη. Η γνωριμία της αυτή θα την βασάνιζε για χρόνια.. Δεν πονούσε πια για τον άντρα της. Εκείνο που την βασάνιζε ήταν η τύχη του μικρού γιού της, αφού είχε ήδη παντρέψει τα άλλα δύο παιδιά της. Τον έχασε κι αυτόν για μέρες… κακά μαντάτα έφτασαν στο χωριό. Τι του είχε συμβεί άραγε; και τι ήταν αυτό που θα έδινε πλέον χαρά στη μάνα …