Η Μάνα, Περλ Μπακ, της Αναστασίας Γιουφτσίδου

ΤΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

3. Η μάνα κάνει πράγματα που δεν είναι συνηθισμένα ούτε για το δικό της κοινωνικό περίγυρο. Ποια είναι η στάση του κοινωνικού περίγυρου απέναντι στην πεθερά και ποια της μάνας; Πώς θα τη χαρακτηρίζατε και πώς θα δικαιολογούσατε τη θέση της; Φαίνεται να υπάρχει κατανόηση μεταξύ των γυναικών; Απαντήστε βασισμένοι στο κείμενο αλλά προεκτείνετε την απάντησή σας και στο σήμερα.

  Η πεθερά της μάνας, όντας προχωρημένης ηλικίας και μισότυφλη, χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση, κάτι που απαιτεί χρόνο. Παρά το γεγονός ότι η ζωή της είναι μπελάς και βάσανο για αυτούς που μένουν μαζί της, η μάνα την αντιμετωπίζει με έναν εντελώς ασυνήθιστο τρόπο. Υιοθετεί διαφορετική στάση από αυτή των γύρω της. 

Ο κοινωνικός περίγυρος εκπλήσσεται και θεωρεί ιδανικό για τη μάνα το θάνατο της γριάς, ώστε να γλιτώσει από τη γκρίνια και την ιδιοτροπία της. Αντίθετα, η μάνα πιστεύει πως είναι πολύ χρήσιμη ακόμα. Φυλάει την πόρτα την ώρα που λείπει με τον άντρα της και ελπίζει να συνεχίσει να το κάνει ώσπου  να μεγαλώσει η κόρη της. Δε θέλει να φέρεται σκληρά σε μια γριά, παρόλο που είχε ακούσει πολλά για τη σχέση άλλων γυναικών με τις πεθερές τους και τις μεταξύ τους διαμάχες. Η μάνα όμως, επιλέγει να μη φερθεί έτσι άσχημα. Παρομοιάζει την πεθερά της με ένα μικρό παιδί, με τα πείσματά του και τις απαιτήσεις ενός μωρού. Κάποιες φορές ίσως δυσανασχετεί, αλλά αυτό δεν αλλάζει τη στάση απέναντί της. Όταν η γριά αρρώστησε και κόντεψε να πεθάνει, η μάνα συνέχισε να τη φροντίζει με τον καλύτερο τρόπο, ενώ χάρηκε και ευχαριστήθηκε όταν κατάφερε να κρατηθεί στη ζωή. Επιπλέον, λίγο πριν πεθάνει, δεν έφυγε από κοντά της και την περιποιούνταν μέχρι την τελευταία στιγμή. Το υπόλοιπο χωριό, θεωρεί αλλόκοτη και παράξενη τη συμπεριφορά της μάνας. Η μάνα, λοιπόν, θα χαρακτηριζόταν ανθρώπινη, συναισθηματική, γεμάτη τρυφερότητα, καλοσύνη και ευαισθησία. Ικανοποιείται με απλά, καθημερινά πράγματα, αναγνωρίζει τη χρήσιμη προσπάθεια της γριάς, έστω κι αυτή τη λίγη, την ευχαριστεί να αφιερώνει χρόνο σε αυτή και δηλώνει πως θα στεναχωρηθεί με το θάνατό της. Η θέση της αυτή, φαίνεται να μη δικαιολογείται από τον κοινωνικό της περίγυρο, ωστόσο καταλαβαίνουμε ότι η μάνα αγαπάει το σύζυγό της και κατ’ επέκταση την οικογένειά της. Γι’αυτό και δε βρίσκει κανένα λόγο να εναντιωθεί στην πεθερά της. Παράλληλα, αποδίδει την ιδιοτροπία της στην ηλικία, γεγονός που δεν  την ενοχλεί. Φαίνεται, όμως, να μην υπάρχει κατανόηση μεταξύ των υπολοίπων γυναικών. Σύμφωνα και με το κείμενο: Όταν όμως η γυναίκα του ξάδελφου είπε στη μάνα μια μέρα: «Τι καλό θα΄ναι για σένα, νύφη μου, να πεθάνει αυτό το κούσαλο», εκείνη της απάντησε με το μαλακό τρόπο που είχε, όταν την κυριαρχούσε η τρυφερότητα: «Ναι, μα ακόμη μας είναι πολύ χρήσιμη που φυλάει την πόρτα, κι ελπίζω να ζήσει μέχρι να μεγαλώσει το κορίτσι.» Προεκτείνοντας το θέμα αυτό και στο σήμερα, παρατηρούμε ότι στη σχέση νύφης-πεθεράς, υπάρχει αντιπαλότητα, ανταγωνιστικότητα και από τις δύο πλευρές. Η έχθρα αυτή συναντάται πολύ συχνά στη σύγχρονη κοινωνία. Πολλοί το θεωρούν απλά μια προκατάληψη η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ενώ άλλοι ένα σύνηθες φαινόμενο που υφίσταται. Παρόλα αυτά, δεν παύει να είναι μια προκατάληψη ή μια αλήθεια που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη συμπεριφορά της μάνας και ταυτίζεται με τη στάση του κοινωνικού περίγυρου και συγκεκριμένα των υπολοίπων γυναικών!

ΤΑ

4. Ανατρέψτε τη συμπεριφορά της μάνας και κρατώντας τις ίδιες συνθήκες, δώστε ένα θεατρικό διάλογο ανάμεσα στη μάνα και την πεθερά της.

 

Η μάνα ετοιμάζει το μεσημεριανό, ενώ η γριά της ζητά λίγο νερό.

Γριά: Φέρε, κόρη μου, να χαρείς λίγο νερό, ξεράθηκε το στόμα μου τόση ώρα. Και τελείωνε με το φαγητό, πεινάω πολύ!

Μάνα: Να περιμένεις να τελειώσω! Δυο χέρια έχω, δε γίνονται όλα μαζί. Μην περιμένεις τα πάντα από εμένα.

Γριά: Γριά γυναίκα είμαι, έχω κάποιες ανάγκες. Όταν φτάσεις στην ηλικία μου θα το καταλάβεις καλύτερα.

Μάνα: Αυτές οι ανάγκες που μου τις αναφέρεις συνέχεια…βρες καμιά καλύτερη δικαιολογία. Βάρος σε άλλους ήσουν μια ζωή…και μάλιστα ασήκωτο! Όχι πες μου κάτι στο οποίο προσέφερες ως γυναίκα τόσα χρόνια!

Γριά: Μεγάλωσα το γιο μου. Τον έκανα γερό παλικάρι, σωστό σύζυγο και πατέρα τον παιδιών του!

Μάνα: Ααα ναι σου έμοιασε, γι’αυτό…Μίζερο σαν τα μούτρα σου τον έκανες. Ακόμα αδυνατώ να ξεχάσω πως ήταν δική του ιδέα να σε έχουμε στο σπίτι μας!

Γριά: Γιατί είσαι τόσο εχθρική απέναντι μου;;; Τόσα χρόνια μένω μαζί σας, κι όμως η συμπεριφορά σου απέναντι μου δεν έχει αλλάξει καθόλου !!! Δείξε μου λίγο σεβασμό, έστω και λόγω ηλικίας.

Μάνα: Δε φτάνει που μου ‘χεις κάτσει στο σβέρκο, απαιτείς και σεβασμό. Μέχρι και το φαί που τρως, θα μπορούσα να το δίνω στα παιδιά μου. Αλλά έχε χάρη ο γιόκας σου και έτσι δεν το κάνω.

Γριά: Το παιδί μου είναι τόσο καλό. Φροντίζει τη μάνα του και θα συνεχίσει. Ποτέ δε θα με έδιωχνε!

Μάνα: Αυτό είναι το μόνο σίγουρο…αλλά σιγά-σιγά φτάνω κι εγώ στα όρια μου…και θα πρέπει κάποια στιγμή να το πάρουμε απόφαση…δε χωρούμε και οι δυο στο ίδιο σπίτι…ή εγώ ή εσύ !!! Αφιέρωσα τη μισή μου ζωή μόνο στην περιποίησή σου! Τα έλεγε η ξαδέρφη μου, αλλά ποιος την άκουγε;! Και τώρα πάψε! Δε θέλω να μου ξαναμιλήσεις για το υπόλοιπο της ημέρας! Πάρε και το φαί σου, και παράτα με επιτέλους ήσυχη !!!

Και η γριά πήρε τη γαβάθα με το ρύζι μπροστά της, δίχως να μιλήσει, βυθισμένη σε σκέψεις που τη βασάνιζαν…

Αναστασία Γιουφτσίδου Α4

Α