Η Φόνισσα, Είναι τελικά αυτοβιογραφία του Παπαδιαμάντη; Άρθρο της Ελένης Τσαπάρα

Η φόνισσα του Παπαδιαμάντη είναι ένα έργο το οποίο έχει προξενήσει ποικίλες και συχνά αντικρουόμενες ερμηνείες. Έχει διχάσει πολλούς αναλυτές για το τι διαπραγματεύεται το κείμενο και τι θέλει ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης να πει μέσα από αυτό. Στο παρακάτω άρθρο θα αναπτυχθούν μερικές από τις ιδέες που πιστεύεται ότι θίγονται μέσα από το βιβλίο.

      Ένα μεγάλο κεφάλαιο που ανοίγει μέσα από την φόνισσα είναι η γυναικεία ανισότητα και η θέση της γυναίκας στην κοινωνία της εποχής του Παπαδιαμάντη. Ο συγγραφέας μιλάει για μια γυναίκα υποβαθμισμένη μέσα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία που δεν έχει ουσιαστική ζωή αλλά είναι υποχείριο των ανδρών. Δεν μπορεί να ζήσει ευτυχισμένη και ελεύθερη παρά μόνο να δυστυχήσει και να βασανίζεται σε όλη της την ζωή, και μαζί με αυτή να βασανίζεται και η οικογένειά της. Έτσι  θεωρεί πως η μόνη διέξοδος και η ιδανική λύση στα προβλήματα της είναι ο θάνατος, ο οποίος θα την εμποδίσει να εισέλθει σε μια κοινωνία που θα της κάνει θύματά της.

     Μια άλλη ερμηνεία του έργου θέλει την Φραγκογιαννού να ταυτίζεται με τον Παπαδιαμάντη υποστηρίζοντας πως το έργο είναι «αυτοβιογραφικό». Από ιστορικά έγγραφα γνωρίζουμε τις κοινωνικές στρεβλώσεις εκείνης της εποχής και τα οικονομικά προβλήματα μέσα στα οποία εντάσσεται και η προικοδότηση των θηλυκών παιδιών. Ο Παπαδιαμάντης έχοντας τρεις αδερφές για τις οποίες ήταν υπεύθυνος έπρεπε να τις προικίσει ώστε να παντρευτούν. Επειδή αδυνατούσε να τις αποκαταστήσει σύμφωνα  με τους άτυπους νόμους της κοινωνίας ούτε αυτός μπορούσε να κάνει οικογένεια οπότε καταπίεζε τις προσωπικές του επιθυμίες και αυτό τον κατέστησε μισογύνη πιστεύοντας πως οι γυναίκες είναι βάρος. Οι δυσκολίες της ζωής του και οι πιέσεις που δεχόταν από την κοινωνία στην οποία ζούσε τον ώθησαν να διατυπώσει τις αντιλήψεις που είχε κρυμμένες πίσω από το πρόσωπο της Φραγκογιαννούς.  

      Εν κατακλείδι το δημιούργημα του Παπαδιαμάντη θα ενδιαφέρει και θα προβληματίζει πάντα τους ειδικούς και τους αναγνώστες που προσπαθούν να ψυχολογήσουν την φόνισσα και κατά συνέπεια τον ίδιο τον Παπαδιαμάντη, δημιουργό αυτής, και να βρουν τα κρυφά νοήματα του έργου.